Voorkom een trauma bij je hond: 4 essentiële tips
14 januari 2025

“Mijn hond kan helemaal geen trauma hebben want wij hebben altijd goed voor hem gezorgd.”

Dat is de reactie die ik wel vaker krijg als ik na een uitgebreid consult vertel aan verzorgers dat het ongewenste gedrag van hun hond het gevolg is van een trauma.

En meestal twijfel ik daar niet aan. Mensen die de moeite, tijd en het geld willen investeren om mijn hulp in te schakelen, hebben ook het beste met hun dier voor.

Zoals de verzorgers van Imani bijvoorbeeld, een Rhodesian Ridgeback. Imani was zoals wel vaker het geval is, een relatief makkelijke puppy. Ze deed flink alles wat van haar verwacht werd. Wandelde netjes aan de lijn, kwam als ze geroepen werd en blafte niet te veel. Exact wat de meeste verzorgers willen van een hond.

Maar toen ze een maand of zeven was, keerde dat. Imani begon te trekken aan de lijn en uit te vallen naar andere honden. Ze schrok op bij luide geluiden en moest niets meer van mensen weten die ze niet kende. Naar bezoek werd er gegromd en zelfs gesnauwd.

“Een lastige puber, een koppige hond en een sterk ras.” Gaven haar verzorgers als mogelijke verklaringen voor haar ongewenste gedrag. Maar ik zag iets anders. Een hond met een trauma. Met die diagnose hadden haar eigenaars het moeilijk. Dacht ik misschien dat ze hun hond mishandelden?

1.   Zoek een goede fokker (maar dan echt een goeie)

Natuurlijk dacht ik dat niet. Waar ik wel een probleem zag was in de tijd daarvoor. Imani werd aangekocht bij Dierenhof Debrabandere in Harelbeke, een gekende broodfokker.

De eerste acht weken van haar leven bracht ze dus door in een kennel of hok zonder al te veel contact met mensen. Broodfokpuppy’s worden vaak ook veel te vroeg weggehaald bij hun mama én ondergaan een transport naar ons land in een kleine bench waar ze verschillende dagen in hun eigen vuil zitten. Imani had bijvoorbeeld een paspoort uit Slowakije.

Dat zijn stuk voor stuk heel traumatiserende ervaringen voor een kleine puppy. Daar komt nog eens boven op dat recent onderzoek heeft uitgewezen dat ook stress bij de moederhond tijdens de zwangerschap een invloed heeft op de puppy. Iets wat we eigenlijk al langer weten bij mensen. Broodfokteefjes leven vaak in erbarmelijke omstandigheden, in constante angst voor mensen. Die angst geven ze door aan hun puppy’s. En net zoals bij mensen steken trauma’s en angststoornissen vaak de kop op in de puberteit.

Als je wil vermijden dat je hond getraumatiseerd geraakt is de eerste tip dus heel simpel. Zoek een echt goede fokker. Dat wil zeggen iemand die niet meer dan twee nestjes per jaar heeft. Die maximum één hondenras houdt. Die de moederhond minimum (langer mag altijd) 8 weken bij de puppy’s laat en waarbij de puppy’s opgroeien in huis, tussen de mensen.

2.   Socialiseren is belangrijk, veiligheid is belangrijker

Je vindt ze overal op het internet en krijgt ze soms zelfs mee van de fokker. Een lijst met zaken waaraan je je hond moet ‘socialiseren’. Andere honden, mensen, geluiden, de bus, de stofzuiger, vuurwerkknallen, baby’s, borstels, putdeksels,… je kan het zo gek niet bedenken of pups moeten er meteen aan ‘wennen’.

Vaak doorlopen mensen die lijst met de beste bedoelingen. Ze willen het immers goed doen. Wat vaak vergeten of niet vermeld wordt op die lijsten is dat socialiseren of wennen alleen kan als een hond zich veilig voelt. Een bange hond kan niets leren.

Veel te vaak zetten mensen toch door als ze zien dat hun hond bang is, omdat ze denken dat dat zo moet. Of ze merken de angstsignalen zelfs niet op. Zo had Imani als puppy verschillende keren geweigerd om nog een poot te verzetten op wandeling. Haar verzorgers hadden haar (met de beste bedoelingen) aangemoedigd om verder te wandelen. Eerst met snoepjes, daarna met strenge stem en nog later door ze gewoon mee te trekken. “Want een hond moet toch leren wandelen”.

In zulke situaties slaat socialiseren heel snel om in traumatiseren. Het is dus heel belangrijk om te werken op het tempo van je hond tijdens de socialisatie en zijn taal goed te begrijpen. Je hond alleen nieuwe dingen leren als het kan vanuit veiligheid zorgt ervoor dat hij geen trauma’s oploopt.

3.   Neem geen onnodige risico’s

Natuurlijk is het leuk om op stap te gaan met je hond. Naar de hondenweide, de hondenschool, het zwembad, het speelklasje,… de mogelijkheden zijn deze dagen eindeloos.

Maar weeg altijd de kosten tegen de baten af. Ja sommige honden vinden een hondenweide leuk. Maar een paar honden die elkaar niet kennen in een omheind grasveldje ploffen en hopen dat het goed gaat, is echt een mensenidee. Heel vaak gaat dat niet goed. Ik zie elke week wel en hond die een trauma heeft opgelopen in de hondenweide.

De baten – je hond die het leuk vindt. Wegen dus niet op tegen de kosten – een mogelijk trauma. Je neemt dat risico dus beter niet. Zeker niet omdat er leuke alternatieven zijn zoals private honden- en spelweides. Hetzelfde geldt voor een hondenschool. Zat leuke video’s online te vinden om je hond truckjes aan te leren in een veilige omgeving.  

4.   Je hebt niet alles onder controle

De verantwoordelijkheid of je hond al dan niet een trauma oploopt, ligt niet 100 procent bij jou. Onderzoek heeft uitgewezen dat genetica hier een grote rol speelt. Dezelfde gebeurtenis kan op twee verschillende honden dus een heel ander effect hebben. De ene kan getraumatiseerd zijn voor het leven terwijl de ander er amper iets van merkt. Dat is genetisch bepaalt.

Bovendien heb je je omgeving niet onder controle. Een loslopende hond die plots op je afkomt, iemand die vuurwerk afsteekt vlak naast je hond,… Allemaal zaken die kunnen zorgen voor een trauma en waar jij niks aan kan doen. Het enige dat je volledig onder controle hebt is je eigen gedrag.

Er zijn dus zeker dingen die je kan doen om te voorkomen dat je hond getraumatiseerd geraakt. Maar gebeurt het toch, maak jezelf dan geen verwijten. Zoek de juiste hulp voor je hond zodat jullie samen kunnen herstellen en aanvaard zijn beperkingen, als die re zijn.

Pootje!

Annelies en Kibo

Ook interessant

De kracht van routine in een hondenleven

De kracht van routine in een hondenleven

Honden zijn gewoontedieren. Net zoals mijn eigen Mechelse herder Nando, die klokvast rond 17.00 uur bij de deur staat om te gaan wandelen. Of je nu de riem al hebt gepakt of niet, hij wéét gewoon dat het tijd is. Heb jij dit ook al bij je eigen hond gemerkt? Dit soort...

read more
Waarom honden kauwen

Waarom honden kauwen

Honden en kauwen. Het lijkt wel een onafscheidelijk duo. Je kent het vast wel: je komt thuis na een lange werkdag en je favoriete schoenen zijn tot op de draad verslonden. Of de poot van je stoel ziet er ineens een stuk minder stevig uit. Frustrerend, niet? Maar...

read more
Hoe stel je duidelijke grenzen voor je hond?

Hoe stel je duidelijke grenzen voor je hond?

“𝐽𝑎ℎ, 𝑑𝑎𝑡 𝑏𝑒𝑒𝑠𝑡 𝑚𝑎𝑔 ℎ𝑖𝑒𝑟 𝑑𝑎𝑛 𝑎𝑙𝑙𝑒𝑠 𝑒𝑛 𝑖𝑘 𝑚𝑎𝑔 𝑒𝑟 𝑛𝑖𝑘𝑠 𝑣𝑎𝑛 𝑧𝑒𝑔𝑔𝑒𝑛.” Het is een opmerking die ik wel vaker krijg van mensen die voor het eerst in contact komen met honden opvoeden vanuit connectie. En neen, dat is niet het geval. Meer nog, je hond goed begrenzen is een...

read more