We weten allemaal dat er een bijzondere band tussen mensen en honden kan ontstaan. Maar in hoeverre zijn honden zich eigenlijk bewust van onze emoties?Kunnen ze echt aanvoelen wanneer we verdrietig zijn? En zo ja, hoe doen ze dat dan? En komen ze ons dan ook echt troosten of lijkt dat alleen maar zo? 

De vraag of dieren emoties hebben is de laatste 10 jaar het onderwerp geweest van heel wat onderzoeken. Tot 30 jaar geleden was het wetenschappelijke antwoord ‘neen’. Vandaar ook dat ‘klassieke’ trainingsmethoden nog zo vaak geen rekening houden met de emoties van je hond.

 Maar wat elke hondenverzorger eigenlijk al lang weet, ontdekten wetenschappers in de laatste jaren ook. Honden hebben weldegelijk dezelfde basisemoties als mensen. Angst, blijdschap, verdriet, frustratie,… ook honden kunnen die emoties ervaren én ernaar handelen. Meer nog, ze kunnen diezelfde emoties ook herkennen bij mensen. 

Ergens niet verwonderlijk. Honden en mensen leven al duizenden jaren dichtbij elkaar. Honden zijn experts geworden in het lezen van onze lichaamstaal, gezichtsuitdrukkingen en zelfs de toon van onze stem. Dat stelt hen in staat om subtiele veranderingen in onze stemming op te pikken. Je hond heeft immers de hele dag niks anders te doen dan jou te bestuderen. Zijn hele wereld draait rond jou. Logisch dus dat hij je goed leert kennen. 

Honden zijn bovendien experts in praten met elkaar zonder woorden. Ze doen het elke dag met soortgenoten. 

Belangrijk daarbij is wel dat we niet alle honden over dezelfde kam scheren. Ja de gemiddelde hond weet het weldegelijk als zijn verzorger verdrietig is. Maar er zijn ook honden die dat niet kunnen aanvoelen. Zwerfhonden uit het buitenland die genetisch niet voorzien zijn op contact met mensen kunnen het daar moeilijk mee hebben. Hetzelfde geldt met honden uit de broodfok die in de eerste weken van hun leven weinig contact hadden met mensen. Of voor honden die slechte ervaringen gehad hebben met mensen. De ene hond is ook gewoon gevoeliger dan de andere. 

𝘏𝘰𝘦 𝘥𝘰𝘦𝘯 𝘩𝘰𝘯𝘥𝘦𝘯 𝘥𝘢𝘵? 

• Geur: Honden hebben een ongelooflijk goed reukvermogen. Wanneer we verdrietig zijn, verandert onze lichaamsgeur door de afgifte van bepaalde hormonen. Honden kunnen deze veranderingen waarnemen en er mogelijk conclusies uit trekken over onze emotionele toestand. 
• Lichaamstaal: Honden zijn zeer gevoelig voor non-verbale signalen. Wanneer we verdrietig zijn, kunnen we bijvoorbeeld onze schouders laten hangen, minder bewegen of een ander looppatroon hebben. Honden pikken deze subtiele veranderingen op en kunnen er op reageren. 
• Geluid: De toon van onze stem kan veel vertellen over onze emoties. Honden kunnen onderscheid maken tussen verschillende toonhoogtes en klanken, waardoor ze kunnen begrijpen of we blij, boos of juist verdrietig zijn. 
• Gezichtsuitdrukking: In 2015 ontdekten wetenschappers dat honden blije en boze gezichten van mensen kunnen herkennen op foto. Dat deden ze zonder de mensen te ruiken of horen. 

𝘏𝘰𝘯𝘥𝘦𝘯 𝘳𝘦𝘢𝘨𝘦𝘳𝘦𝘯 𝘰𝘱 𝘰𝘯𝘻𝘦 𝘦𝘮𝘰𝘵𝘪𝘦𝘴

Verschillende studies hebben aangetoond dat honden inderdaad reageren op de emotionele toestand van hun verzorger. Je hond weet dus dat je verdrietig bent. In het algemeen kunnen honden vier veelvoorkomende reacties hebben op een trieste verzorger. 

1. Naar jou toekomen – Deze actie zien mensen vaak als een hond die troost komt bieden. En dat is voor sommige honden zeker het geval. Zeker als je al een goede band hebt met je viervoeter, kan hij opgepikt hebben dat zijn nabijheid jouw verdriet doet afnemen. Die honden komen rustig bij je liggen, duwen hun hoofd in je hand, geven je een likje,… 
   
   Maar sommige honden hebben andere bedoelingen met dat dichterbij komen. Veel honden vinden een trieste verzorger namelijk best eng. Hij begrijpt niet waarom je verdrietig bent en dat kan voor spanning of stress zorgen. Dan gaat je hond op zoek naar controle. Let in die situatie vooral op de taal van je hond. Lijkt hij nerveus? Hijgt hij? Vindt hij moeilijk rust? Dan ervaart hij wellicht wat spanning. 
   
2. Afstand nemen – Sommige honden gaan net afstand nemen van een verdrietige verzorger. Zij vinden die emotie overweldigend en weten niet goed wat ze ermee aan moeten. Dat wil niet zeggen dat je hond niet van je houdt of je niet wil troosten. Hij vindt zo een situatie gewoon spannend. 
   
3. Ongewenst gedrag vertonen zoals vernielen, graven, bijten,… – Honden vertonen gewoonlijk ongewenst gedrag als ze stress, spanning of angst ervaren. Jouw verdriet kan dus ook de aanleiding zijn voor dat soort gedrag. Weet dat je hond daar niet bewust voor kiest. Hij weet gewoon niet wat hij aan moet met de spanning en zoekt manieren om daarmee om te gaan. 
   
4. Opvrolijken – Honden die het verdriet van hun verzorger aanvoelen, proberen die soms op te vrolijken met dingen waarvan hij weet dat zijn verzorger ze leuk vindt. Dit is vaak aangeleerd gedrag. Je hond houdt dan bijvoorbeeld schattig zijn hoofd scheef, omdat jij daarvoor al positief reageerde op die beweging. Of hij brengt je zijn eigen favoriete speelgoed. 

Niet alle honden reageren dus op dezelfde manier op een verdrietige verzorger. De ene hond kan er al beter mee omgaan dan de andere. De persoonlijkheid van de hond, de relatie met zijn verzorger en de specifieke situatie spelen allemaal een rol. 

Maar het is dus zeker niet zo dat als je hond je niet komt troosten, hij niet van je houdt. Net zoals bij mensen hebben honden verschillende manieren om met verschillende gevoelens om te gaan. Waar de ene nabijheid zoekt, heeft de andere net nood aan afstand. En het ene is zeker niet slechter dan het andere. 

Pootje! Annelies en Kibo

Kan jij wel wat hulp gebruiken om de emoties van je hond te leren herkennen? Boek dan zeker even een gratis introductiebabbel. Ik kijk met liefde hoe ik kan helpen: https://hondeninnesten.be/gratis-introductiebabbel/

Meer blogs lezen? Check – https://hondeninnesten.be/blog-2/

Meer leren over hoe je een goede band kan opbouwen met je hond? Luister dan de GRATIS audiocursus: https://hondeninnesten.be/gratis-audiocursus/